Huisartsenpraktijk Maters: op Ameland wat kan, op de wal wat moet
Huisartsenpraktijk Maters, Ameland
Ameland is één van de vijf bewoonde Waddeneilanden van Nederland. Het eiland telt ruim 3800 inwoners en ontvangt jaarlijks meer dan 500.000 toeristen. In 1990 begint huisarts Rik Maters met zijn praktijk aan huis in Nes op Ameland. Met een vast team levert hij het hele jaar door zorg aan de inwoners van Ameland en de vele toeristen. Al sinds het begin werkt de praktijk samen met Certe of haar rechtsvoorgangers. En met drie medewerkers van Certe die op het eiland wonen heeft het ‘ons kent ons’ toch z’n voordelen.
Huisartsenpraktijk Maters is één van de twee apotheekhoudende huisartsenpraktijken op het eiland en heeft ongeveer 1800 patiënten. Sinds 2010 is de praktijk gevestigd in een voormalig schoolgebouw in Nes. Een prachtige praktijk met veel behandelruimtes, ook voor specialisten van de vaste wal die hier af en toe spreekuur houden. Het team bestaat uit 2 huisartsen, 1 AIOS, 6 parttime assistentes, een praktijkondersteuner Somatiek en een verloskundige.
Als geboren en getogen Amelandse is Evelien IJnsen - Kooiker sinds 2006 werkzaam als dokters- en apotheekassistente bij de praktijk. 'Op een eiland lever je zorg in de volle breedte. Van de wieg tot het graf. Als familiedokter of spoedarts, rond de geboorte of bij het ouder worden. Je bouwt dus een sterke band op met de patiënt', vertelt Evelien. Er is op het eiland geen huisartsenpost of spoedeisende hulp. 'We doen daarom veel dingen zelf, om de rit naar de vaste wal te besparen. We gipsen, doen kleine chirurgische ingrepen en doen zelf de trombosedienst. Onze huisarts is ook doseerarts.'
Toch even een controle
Het hele jaar door heeft de praktijk veel toeristen, maar de piek ligt in de zomermaanden. 'Sommige toeristen zijn hun medicijnen vergeten, anderen komen tot rust en zijn zich daardoor opeens wat bewuster van hun gezondheid en willen toch even een controle', legt Evelien uit. Op Ameland komen ook veel groepen Duitse kinderen die zonder ouders op vakantie zijn, met vaak jonge begeleiders. 'We zien bij hun regelmatig een insecten- of kwallenbeet, of kleine ongelukjes. Soms is het gewoon heimwee en is een aai over de bol voldoende.'
Snel naar de boot
De grootste uitdaging voor de praktijk als het gaat om diagnostiek ligt in de logistiek. ‘We zijn altijd afhankelijk van de boot’, aldus Evelien. Drie keer per week is er ’s ochtends bloedafnamespreekuur bij de medewerkers van Certe ('priksters' heten ze op Ameland). Ingrid Wijnberg is één van hen en net als Evelien geboren en getogen Amelandse. 'Wij draaien het materiaal zelf af* en dan gaat het met het vervoersbedrijf mee op de boot van 13.00 uur. Toevallig had ik vanmorgen nog een spoedaanvraag (CITO) om 12.00 uur. Dan bel ik het vervoersbedrijf en rijd ik snel naar de boot om de extra buisjes mee te geven. In het geval van spoed lukt het niet altijd om de buisjes hier nog af te draaien. Dan bel ik met de Jelsumerstraat om te overleggen wat wijsheid is.'
Het fijne van Ameland
Op de dagdelen dat er geen Certe-medewerker aanwezig is en er tóch bloed bij een patiënt geprikt moet worden, gaat de organisatie ervan 'op z'n Amelands'. 'Dan word ik thuis gebeld en rij ik direct naar de praktijk,' vertelt Ingrid. 'Ik neem het bloed af en regel dan het vervoer naar Leeuwarden. Ook bij aanvragen die niet tot de volgende dag kunnen wachten, regel ik het vervoer. Soms is het sneller om de patiënt zelf naar de vaste wal te sturen voor bloedafname. En soms brengt de familie de buisjes bloed naar Leeuwarden. Dat is het fijne van Ameland. De lijnen zijn kort en je helpt elkaar!'
Maatwerk blijft belangrijk
Evelien en Ingrid zien ook wel verbeterpunten voor de diagnostiek op het eiland. 'Het zou mooi zijn als we hier meer (spoed)bepalingen zouden kunnen doen, door middel van de POCT- of HB-meter. Dat zou enorm veel tijd schelen. In geval van een CITO die ’s ochtends afgenomen is, hebben wij bijvoorbeeld pas om 17.00 uur de uitslag,' En Ingrid vult aan: 'Voor NIPT prikten wij eerder altijd zelf hier op het eiland, maar nu de regels anders zijn, moet de zwangere hiervoor naar de wal. En dat is jammer.' Maatwerk voor het eiland blijft belangrijk, daar zijn ze het allebei over eens. Oftewel: op Ameland wat kan, op de vaste wal wat moet. 'We kijken continu naar mogelijkheden om de zorg op Ameland makkelijker te maken en betaalbaar te houden. En daarin blijven we graag samenwerken met Certe,' besluit Evelien.
*Afdraaien is het centrifugeren van het bloed. De verschillende componenten waaruit bloed bestaat worden hier gescheiden, ter voorbereiding op het onderzoek.
Geplaatst op: 10 januari 2024