Brucellose
Verwekker/klinisch beeld
Brucellose
Algemene informatie
Brucellose is in Nederland een importzoönose uit het Middellandse Zee gebied, Zuid Amerika, Sub-Sahara Afrika of Azië. De belangrijkste humaan pathogene species en hun gastheer zijn:
- Brucella melitensis (geiten en schapen) > maltakoorts of mediterrane koorts
- Brucella suis (varkens) > varkensbrucellose
- Brucella abortus (rundvee) > ziekte van Bang
- Brucella canis (honden) > hondenbrucellose
Brucella wordt in melk, urine, vruchtvliezen en placenta’s van geïnfecteerde dieren uitgescheiden en infectie bij de mens treedt op via direct contact via (schaaf)wonden en slijmvliezen (boeren, veeartsen, slachthuismedewerkers) of door consumptie van rauw vlees en niet gepasteuriseerde melkproducten.
De incubatietijd bedraagt gemiddeld 1-2 maanden (spreiding 1 week- 7 maanden).
Een infectie kan subklinisch verlopen maar meestal ontstaat er koorts met daarbij zweten, malaise, hoofdpijn en gewrichtsklachten. Het kan overgaan in een chronisch beloop met gewichtsverlies en gebrek aan eetlust. Complicaties zijn o.a. endocarditis, nefritis, meningo-encefalitis, osteomyelitis en orchitis. Bij aanvullend onderzoek vindt men soms een lymfadenopathie en of een hepatosplenomegalie.
In 5-10% van de gevallen treedt ondanks behandeling een relapse op.
Brucellose is een meldingsplichtige ziekte (C)
Zie voor meer informatie de LCI richtlijn Brucellose
Diagnostiek
- Serologie: 1ste keus bij verdenking Brucella. Seroconversie voor IgM treedt doorgaans binnen een week na infectie op, voor IgG vanaf de 2de week. Bij een chronische brucellose kan de IgG titer laag-normaal zijn.
- Kweek: Beenmerg of biopten /weefsel. De sensitiviteit wordt beperkt door voorafgaande antibioticagebruik en lange incubatietijd.
- Bloedkweek: minimaal 2 sets via verschillende venapuncties. Verdenking op Brucella expliciet op de aanvraag vermelden zodat de bloedkweken in een verlengd kweekprotocol gezet kunnen worden.
NB Brucella kan laboratoriuminfecties veroorzaken. Bij klinische verdenking dit expliciet op de aanvraag voor kweek vermelden en bij voorkeur ook arts-microbioloog informeren!
| afnamemateriaal | stolbloed |
| bewaarcondities na afname | koelkast (2-8 °C) |
| inzetfrequentie | ma/di/wo/do/vr |
| duur onderzoek | 1 dag |
| afnamemateriaal | beenmerg, biopten |
| bewaarconditie na afname | koelkast (2-8 °C) |
| inzetfrequentie | dagelijks |
| duur onderzoek | 7 dagen |
| afnamemateriaal | bloedkweekflesjes (minimaal 2 sets) |
| bewaarconditie na afname | kamertemperatuur |
| inzetfrequentie | dagelijks |
| duur onderzoek | 28 dagen |